Το σημαντικότερο αρχιτεκτονικό επίτευγμα στα Δωδεκάνησα κατά την διάρκεια της Ιταλοκρατίας είναι το συγκρότημα των Ιαματικών Πηγών της Καλλιθέας. Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση του έργου πραγματοποιήθηκε την εποχή που διοικητής των Δωδεκανήσων ήταν ο Mario Lago (1924-1936). Αρχιτέκτονας του έργου ήταν ο Pietro Lombardi. Το συγκρότημα της Καλλιθέας είναι έργο συμβολικό, όχι μόνο γιατί χτίστηκε στην ίδια ακριβώς τοποθεσία που έγινε η απόβαση των πρώτων Ιταλικών δυνάμεων στο νησί (στην ανατολική πλευρά του νησιού και 10 χλμ. έξω από την πόλη), αλλά και γιατί συνδυάζει την φροντίδα για την υγεία, την αναψυχή, τον αλληλοσεβασμό ανθρώπου και φύσης, υποταγμένα στους κανόνες της Τέχνης.
Η Καλλιθέα δεν ήταν μόνο ένα έργο τεχνικό, αλλά κυρίως καλλιτεχνικό. Τα επίσημα εγκαίνια έγιναν την 1η Ιουλίου 1929, ενώ προηγουμένως είχε τελειοποιηθεί ο δρόμος που οδηγούσε στην Καλλιθέα (1928). Μέσα στο 1930 συμπληρώθηκε και το επάνω αίθριο και η τελική διαμόρφωση του υπαίθριου χώρου. Είναι χτισμένο στον όρμο της Καλλιθέας και αποτελείται από τρία κυρίως τμήματα:
1) Την κεντρική είσοδο με την μεγάλη κυκλική πλατεία και το συντριβάνι στο μέσο,
2) το ημικυκλικό αίθριο διανομής του νερού με την κυκλική πηγή και
3) το συγκρότημα των αποχωρητηρίων και λοιπών υγειονομικών εγκαταστάσεων.
Όλα αυτά περιβάλλονται και ενώνονται με κήπους, πάρκα, αξιόλογα μονοπάτια και διάφορες μικροεγκαταστάσεις για ανέσεις και αναψυχή, όπως η σπηλιά Βαρ, η προβλήτα, η πίστα χορού κ.α. Δημιουργήθηκε έτσι ένα θαυμάσιο σύνολο που επιτεύχθηκε από τον συγκερασμό αυστηρής κλασικής γεωμετρίας με τοπίο ανώμαλο και γραφικό. Ένα σύνολο που ενώνει αρμονικά κλασική αξονική διάταξη και γραφικότητα.
Το κυκλικό αίθριο του συγκροτήματος των αποχωρητηρίων είναι μοναδικό παράδειγμα των δυνατοτήτων εναρμόνισης απολύτων γεωμετρικών εσωτερικών διατάξεων με ορισμό συγκεκριμένης θέας και επίτευξη εσωτερικής και εξωτερικής ενότητας. Το αποτέλεσμα ενδυναμώνεται με την εξαιρετική ποιότητα του φυσικού φωτισμού και του αερισμού του εσωτερικού ημικυλινδρικού αιθρίου.
Όλες οι επεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν στο χώρο διακρίνονται για το σεβασμό στο φυσικό τοπίο αλλά και στον άνθρωπο. Κτήρια με όγκους προσαρμοσμένους στις φυσικές κοιλότητες και ελεύθερα αρχιτεκτονικά στοιχεία συνδέουν μορφολογικά διαφόρους πολιτισμούς που επέδρασαν στη Ρόδο (δωρικό, ρωμαϊκό, βυζαντινό, ιπποτικό, αραβικό, νησιώτικο). Σήμερα, το κτήριο είναι εγκαταλελειμμένο.
Ωράριο επισκέψεων
- Καθημερινά, 08:00-16:00
Εισιτήρια
- γενική είσοδος: 3 ευρώ
- μειωμένο εισιτήριο: 2 ευρώ
- Εκπτώσεις σε μαθητές και σε ειδικές ομάδες κατόπιν αιτήματος
